KİRLETİCİ PARAMETRELER VE SAĞLIK ETKİLERİ
Özellikle yapay kaynaklardan dış ortama verilen kirleticilerin yıllık miktarları, birkaç yüz tondan milyonlarca tona kadar ulaşmaktadır. Bunlar oluştukları alan ve miktarlarına bağlı olarak, değişen ölçülerde etki meydana getirirler.
Havaya karışan kirleticilerin insanlarca solunması( doğrudan maruziyet), havadan toprak, bitki, hayvan ve diğer çevresel ortamlara geçerek biriken kirleticilerin içme suyu ve besin zincirine karışmaları(dolaylı maruziyet) ile vücuda giren kimyasalların birikimi ve emilimi sonucunda meydana gelen olumsuz sağlık etkileri hava kirliliğinin en önemli sonucudur.
Özellikle şehirlerde ısınma, trafik ve sanayiden kaynaklanan hava kirliliğinin son yıllarda artmasıyla sağlık problemlerinde de artış görülmektedir.
Kirletici parametreler ve sağlık etkileri:
Kirletici |
Ana Kaynağı |
Sağlık Etkisi |
Kükürtdioksit |
Fosil yakıt yanması |
Solunum yolu hastalıkları |
Azotoksitler |
Taşıt emisyonları, Yükseksıcaklıkta yakma prosesleri |
Göz ve solunum yoluhastalıkları, asit yağmurları |
Partikül Madde |
Sanayi, yakıt yanması, tarımve ikincil kimyasalreaksiyonlar |
Kanser, kalp problemleri,solunum yolu hastalıkları, bebek ölüm oranlarında artış |
Karbonmonoksit |
Eksik yanma ürünü, taşıtemisyonları |
Kandaki hemoglobin ilebirleşerek oksijen taşınmakapasitesinde azalma, ölüm |
Ozon |
Trafikten kaynaklanan azotoksitler ve uçucu organikbileşiklerin(VOC) güneşışığıyla değişimi |
Solunum sistemi problemleri, göz ve burunda iritasyon,astım, vücut direncindeazalma |